Monday, January 21, 2008

Pagkain o pangningas

SAPOL Ni Jarius Bondoc, Pilipino Star Ngayon, Monday, January 21, 2008

SA wakas umabot na rin sa Kongreso ang debate ng daigdig tungkol sa food-versus-fuel. Tinitimbang ng mga mambabatas kung ang malawakang pagtatanim ng oilseeds para biodiesel, at mais o tubo para bioethanol ay uubos sa food supply tulad sa America. Dahil sa isang payo, nag-aalala si Sen. Miriam Santiago na, sa liit ng teritoryo ng Pilipinas, baka maubos ang lupa para taniman ng pagkain kung tataniman ito ng pangningas. Dagdag naman ni Rep. Roilo Golez, dating national security adviser, malalagay sa peligro ang supply ng pagkain kung isa sa 30 milyong ektarya ng teritoryo ay igugugol sa biofuels.

Nakababahala ang mga huling balita. Anang Time magazine, tumaas ang presyo ng pagkain sa America dahil sa subsidies ng gobyerno sa mga nagtatanim ng mais, soya, wheat at iba pa bilang pamalit sa krudo. Nagmahal nang 3-14% ang itlog, manok, karne, gatas, cereals, tina­pay, at beer. Nauna nang inulat ng Economist na halos 25% ang itinaas ng presyong pagkain sa mundo mula nang magtanim ng pangningas imbis na pagkain sa 25 milyong ektarya mula 2005.

Pero ang mga babala ay hindi para sa Pilipinas. Kasi, kung tutuusin nga, hindi naman kinakapos ang bansa ng lupa para sa pagkain. Ayon nga sa Asian Development Bank, anim na milyong ektarya ang nakatiwangwang. Ani Peter Anthony Abaya, presidente ng PNOC-Alternative Fuels Corp., iniiwasan nga nilang itulak ang jatropha o tuba-tuba sa mga lupang ito na dapat taniman ng pagkain. Pino-promote nila ang jatropha farming bilang biodiesel sa marginal lands — na hindi masaka kasi tigang o tabing bangin.

Tumutubo ang jatropha sa malalang lupa. Kaya, mapa­pakinabangan na ng mga magsasaka ang dati’y walang kuwentang lote. Konting alaga lang din ang kailangan sa jatropha. Hindi mauubos ang oras ng mga nagtatanim para alagaan ang ibang halamang pagkain.

Napansin ni AFC chairman Rene Velasco ang 700,000 ektarya ng marginal lands sa Mindanao na puwede tani­man ng jatropha. Pero ang anim na milyong nakatiwang­wang ngunit matabang lupain ay dapat talaga igugol sa pagkain. Trabaho ng Departments of Agriculture at ng Agrarian Reform na tulungan ang mga magsasaka para pakinabangan ito.